Bibel
Bibel (Hata Indonesia: Alkitab; Inggeris: Bible) ima buku na badia ni halak Kristen Batak Toba na maringanan di Indonesia.[1] Di bagasan haporseaan ni halak Kristen, Bibel on ma hata ni Debata (Allah) na dilehon tu manisia di portibi on.
Halak Kristen Protestan mangangkui adong dua bagian Bibel ima buku Protokanonika Perjanjian Lama marisi 39 kitab, dohot Perjanjian Baru marisi 27 kitab. Jadi halak Kristen Protestan mangangkui adong 66 kita isi ni Bibel. Dung i, di halak Kristen Katolik mangangkui adong muse goarna Deuterokanonika Perjanjian Lama, marisi 7 kitab dohot 2 kitab tambahan di buku Perjanjian Lama. Jadi halak Kristen Katolik mangangkui adong 75 kitab isi ni Bibel.
Turiturian[patota | patota mualna]
Bibel hata Batak Toba dirongkom Lembaga Alkitab Indonesia (LAI). Bibel Batak Toba sidung dilapatani taon 1878 (Perjanjian Baru) dohot taon 1894 (Perjanjian Lama), ima nadilapati misionaris na ro tu Tano Batak, Nommensen. Nommensen, sada misionaris sian bangso Jerman, na malo marbahasa Batak Toba.[2][3]
Panurat dohot taon disurat[patota | patota mualna]
Di toru on ma angka buku ni Bibel halak Kristen Protestan. Sumber: Robinson, 1976;[4] Phillips, 2007[5]
| Buku | Panurat | Pandugaan taon disurat |
|---|---|---|
| Padan na Robi | ||
| 1 Musa (Kitab Kejadian) | Musa | 1445 SM |
| 2 Musa (Kitab Keluaran) | Musa | 1444 SM |
| 3 Musa (Kitab Imamat) | Musa | 1443 SM |
| 4 Musa (Kitab Bilangan) | Musa | 1443-1405 SM |
| 5 Musa (Kitab Ulangan) | Musa | 1405 SM |
| Josua (Kitab Yosua) | Josua | 1375 SM |
| Panguhum (Kitab Hakim-Hakim) | Samuel | 1375-1075 SM |
| Rut (Kitab Rut) | Samuel | 1100 SM |
| 1 Samuel (Kitab 1 Samuel) | Dang ditanda | 1000 SM |
| 2 Samuel (Kitab 2 Samuel) | Dang ditanda | 960 SM |
| 1 Raja-Raja (Kitab 1 Raja-Raja) | Dang ditanda | Abad ke-6 SM |
| 2 Raja-Raja (Kitab 2 Raja-raja) | Dang ditanda | Abad ke-6 SM |
| 1 Kronika (Kitab 1 Tawarikh) | Esra | Abad ke-5 SM |
| 2 Kronika (Kitab 2 Tawarikh) | Esra | Abad ke-5 SM |
| Esra (Kitab Ezra) | Esra | 535-475 SM |
| Nehemia (Kitab Nehemia) | Esra dohot Nehemia | 445-433 SM |
| Ester (Kitab Ester) | Dang ditanda | 483-474 SM |
| Job (Kitab Ayub) | Dang ditanda | 1800 SM |
| Psalmen (Kitab Mazmur) | Daud, Asaf, Musa dohot na asing | 1440-580 SM |
| Poda (Kitab Amsal) | Salomo dohot panurat na asing | 950 SM |
| Parjamita (Kitab Pengkotbah) | Salomo | 935 SM |
| Angka Ende (Kitab Kidung Agung) | Salomo | 960 SM |
| Jesaya (Kitab Yesaya) | Jesaya | 739-700 SM |
| Jeremia (Kitab Yeremia) | Jeremia | 627-560 SM |
| Andung-Andung (Kitab Ratapan) | Jeremia | 586 SM |
| Hesekiel (Kitab Yehezkiel) | Hesekiel | 593-571 SM |
| Daniel (Kitab Daniel) | Daniel | 606-534 SM |
| Hosea (Kitab Hosea) | Hosea | 760-725 SM |
| Joel (Kitab Yoël) | Joel | 838 SM |
| Amos (Kitab Amos) | Amos | 760 SM |
| Obaja (Kitab Obaja) | Obaja | 845 SM |
| Jona (Kitab Yunus) | Jona | 782 SM |
| Mika (Kitab Mikha) | Mika | 735 SM |
| Nahum (Kitab Nahum) | Nahum | 650 SM |
| Habakuk (Kitab Habakuk) | Habakuk | 609-599 SM |
| Sepania (Kitab Zefanya) | Sepania | 640 SM |
| Haggai (Kitab Hagai) | Hagai | 520 SM |
| Sakaria (Kitab Zakharia) | Sakaria | 520 SM |
| Maleaki (Kitab Maleakhi) | Maleaki | 500 SM |
| Padan na Imbaru | ||
| Mateus (Injil Matius) | Mateus | 40-60 M |
| Markus (Injil Markus) | Markus | 45-60 M |
| Lukas (Injil Lukas) | Lukas | 57-60 M |
| Johannes (Injil Yohanes) | Johannes | 40-65 M |
| Ulaon ni Apostel (Kisah Para Rasul) | Lukas | 57-62 M |
| Rom (Surat Paulus kepada Jemaat di Roma) | Paulus | 57 M |
| 1 Korintus (Surat Paulus yang Pertama kepada Jemaat di Korintus) | Paulus | 55 M |
| 2 Korinstus (Surat Paulus yang Kedua kepada Jemaat di Korintus) | Paulus | 56 M |
| Galatia (Surat Paulus kepada Jemaat di Galatia) | Paulus | 56 M |
| Epesus (Surat Paulus kepada Jemaat di Efesus) | Paulus | 58 M |
| Pilippi (Surat Paulus kepada Jemaat di Filipi) | Paulus | 58 M |
| Kolosse (Surat Paulus kepada Jemaat di Kolose) | Paulus | 58 M |
| 1 Tesalonik (Surat Paulus yang Pertama kepada Jemaat di Tesalonika) | Paulus | 50 M |
| 2 Tesalonik (Surat Paulus yang Kedua kepada Jemaat di Tesalonika) | Paulus | 51 M |
| 1 Timoteus (Surat Paulus yang Pertama kepada Timotius) | Paulus | 55 M |
| 2 Timoteus (Surat Paulus yang Kedua kepada Timotius) | Paulus | 58 M |
| Titus (Surat Paulus kepada Titus) | Paulus | 57 M |
| Pilemon (Surat Paulus kepada Filemon) | Paulus | 58 M |
| Heber (Surat kepada Orang Ibrani) | Dang ditanda | 67 M |
| Jakobus (Surat Yakobus) | Jakobus | 47-48 M |
| 1 Petrus (Surat Petrus yang Pertama) | Petrus | 63 M |
| 2 Petrus (Surat Petrus yang Kedua) | Petrus | 61-62 M |
| 1 Johannes (Surat Yohanes yang Pertama) | Johannes | 60-65 M |
| 2 Johannes (Surat Yohanes yang Kedua) | Johannes | 60-65 M |
| 3 Johannes (Surat Yohanes yang Ketiga) | Johannes | 60-65 M |
| Judas (Surat Yudas) | Judas | 61-62 M |
| Pangungkapon (Wahyu kepada Yohanes) | Johannes | 68-70 M |
Pustaha[patota | patota mualna]
- ↑ "Alkitab" dalam Kamus Besar Bahasa Indonesia, www.kateglo.com, diakses 7 September 2021
- ↑ Kilgour, Rev. R, D.D. Alkitab di Tanah Hindia Belanda. Alaman 171-176, 7 September 2021
- ↑ Kruger, Dr. Th. Muller (1966) Sejarah Gereja Di Indonesia, Badan Penerbitan Kristen-Jakarta. Alaman 208-211, 7 September 2021
- ↑ John Arthur Thomas Robinson (1919-1983). "Redating the New Testament". Westminster Press, 1976. 369 halaman. ISBN 10: 1-57910-527-0; ISBN 13: 978-1-57910-527-3
- ↑ Bob Phillips, "Find It in the Bible - Lists, Lists, and more List", Immanuel, Jakarta 2007